Tak przed wojną wyglądały luksusowe apartamentowce. Ten zaprojektował architekt należący do czołówki przedwojennej awangardy, Lucjan Korngold. Kamienica szczęśliwie przetrwała II wojnę światową, dlatego we wnętrzach możemy podziwiać oryginalne elementy wyposażenia.
Kamienica powstała w latach 1935-1936 dla Związku Emerytów Banku Polskiego. Elewacje wyłożono żółtym piaskowcem podolskim, kontrastując płyty gładkie z rustyką w międzyokiennych słupkach i w loggiach. Wraz z układem okien tworzy to piękną kompozycję, od której trudno oderwać wzrok.
Na klatce schodowej uwagę zwraca winda w szklanej tubie (sama winda jest współczesna). Niestety metalowe obręcze i drzwi pomalowane są żółtą farbą olejną. Podobnie wyglądają ściany, pomalowano je do połowy, tak jak w szkołach i szpitalach. Wprawne oko dostrzeże jednak ślady dawnej świetności: mozaikowe posadzki, marmury i drewniane drzwi do mieszkań. Jednoskrzydłowe niegdyś przeznaczone były dla służby, dwuskrzydłowe dla właścicieli. Dziś każde z nich posiada odrębny numer, ponieważ po wojnie duże mieszkania dzielono na mniejsze. Wiązało się to z koniecznością zapewnienia dachu nad głową jak największej liczbie osób, w niemal doszczętnie zniszczonym mieście.
Lucjan Korngold należy do najwybitniejszych warszawskich architektów doby modernizmu. Do jego najważniejszych dzieł należy Willa Łepkowskich (Francuska 2), Kamienica Robinsona (Koszykowa 10) i Willa Zofii Żochowskiej (Słoneczna 15). Po wybuchu II wojny światowej Korngold wyjechał do Brazylii. W São Paulo zaprojektował szereg wspaniałych budynków, z których najsłynniejszym jest wieżowiec Edificio CBI – Esplanada. Jego dziełem jest również Dom Rabińskiego w Tel Awiwie, zaliczany do najwybitniejszych przykładów modernizmu na terenie tzw. Białego Miasta Tel Awiwu, wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W 1945 dzieła Korngolda były prezentowane na wystawie w nowojorskim Museum of Modern Art (MoMA).
Adres: Marszałkowska 18
Źródło
Grzegorz Rytel: Lucjan Korngold. Warszawa – São Paulo 1897–1963, Wydawictwo Salix alba, Warszawa 2014.
Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Lata 1918-1939. Warszawa : Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2000.
Tomasz Urzykowski: Przedwojenny luksus w pełnej krasie. Zobacz odnowioną kamienicę przy Marszałkowskiej, Gazeta Wyborcza, 05.01.2020.