Szkoła pod Mądrą Sową

Szkoła Pod Mądrą Sową

Szkoła Pod Mądrą Sową powstała z potrzeby zapewnienia edukacji dzieciom z biednym robotniczych dzielnic, jakimi były wówczas Powiśle i Praga. Inicjatorem przedsięwzięcia był dr Józef Polak, założyciel Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego. Szkoła przy Drewnianej była pierwszym tak wielkomiejskim gmachem na Powiślu.

Ulica drewniana
Drewniana zabudowa ulicy

Początki ulicy Drewnianej

Wcześniejsza zabudowa była tu chaotyczna i jak nazwa ulicy wskazuje – w większości drewniana. W XVIII wieku powstały tu cztery drewniane domy, ale tylko jeden dotrwał do 1938. Pozostałe zniknęły w połowie XIX wieku. Nie wiadomo co się dokładnie z nimi stało. Być może uległy zniszczeniu, w wyniku powodzi, które często nawiedzały Powiśle. Ulica niegdyś dochodziła do Elektrycznej przecinając Dobrą. Potem na jej fragmencie powstała Elektrownia Powiśle, natomiast obecnie łączy Dobrą i Topiel.

Szkoła pod Mądrą Sową
Przedwojenny wygląd budynku

Szkoła Pod Mądrą Sową

Szkoła powstała według projektu Henryka Juliana Gaya w latach 1904-1906. Jego architektura to historyzujący modernizm o cechach późnego Średniowiecza. Na wschodniej elewacji umieszczono rzeźbę sowy, od której pochodzi potoczna nazwa szkoły, natomiast na elewacji północnej znajduje się zegar. Obecny wygląd budynku nieco odbiega od oryginalnego, ponieważ niektóre elementy zostały zniszczone i nie przywrócone w trakcie późniejszych remontów.

Był to wzorowy jak na tamte czasy budynek z szatniami, natryskami i salami gimnastycznymi. Dr Polak inspirował się podobnymi placówkami za granicą, gdzie studiował budownictwo szkolne. Początkowo znajdowało się tu 20 szkół jednoklasowych, które w późniejszych latach zostały przekształcone w dwie siedmioklasowe, męską i żeńską.

Warto tu wspomnieć o drugiej powstałej w tym samym czasie szkole, która również istnieje do dnia dzisiejszego. To Liceum im. Władysława IV przy Alei Solidarności na Pradze Północ. Ten równie piękny i okazały gmach, początkowo mieścił męskie Gimnazjum Praskie.

II wojna światowa

W 1939 wybuch bomby uszkodził narożnik ryzalitu wschodniego budynku. Zniszczeniu uległ dach, dekoracja maswerkowa i część licówki. W 1944 mieścił się tu szpital powstańczy, w którym Niemcy wymordowali wielu pacjentów. Po wojnie budynek został wyremontowany, jednak w uproszczony sposób. Nie przywrócono mu wszystkich elementów wystroju, m.in. spiczastego hełmu na podwyższonym dachu w części wschodniej. Bardzo dobrym pomysłem było pozostawienie dziury w cegle licówce, która powstała w wyniku ostrzału. Możemy ją zobaczyć od ulicy Dobrej. Obecnie mieści się tu Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 41 im. Żołnierzy Armii Krajowej Grupy Bojowej „Krybar”

Źródło:

Sebastian Adamkiewicza: Jest taka szkoła w Warszawie, histmag.pl, 01.08.2015, dostęp 21.07.2020.

Ewa Furmańska, Grażyna Kowalska: Historia szkoły, www.sp41drewniana.edu.pl, dostęp 21.07.2020.

Jarosław Zieliński: Atlas Dawnej Architektury Ulic i Placów Warszawy, tom 3. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 38. ISBN 83-906629-2-2.

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *